Thái Thanh - Tiếng hát vượt thời gian

huuhoi đã viết:

Sinh nhựt ai dzị huynh HH

Hi hi,
Mỗi ngày có biết bao nhiêu người ra đời! Chúc mừng đại thì cũng trúng ai đó, GK à !

HH có cuốn băng từ có liên khúc Phạm Duy này, nhưng không biết làm sao chuyển sang kỹ thuật số. Hôm nay lang thang trên youtube, tình cờ tìm được clip này.
Hóa ra vẫn có nhiều người có sở thích giống mình.
Vô cùng đa tạ Hopsexy1960.

Để thay đổi không khí, lão tà rinh bài viết về đọc chơi. Nhớ ngày xưa mở chủ đề này thì cũng đã rinh hết lên rồi, nhưng chỗ cũ không còn, rinh lại lên chỗ mới chắc cũng không sao!

Tiếng mẹ sinh từ lúc nằm nôi
Đỗ Việt Anh

Chúng ta quen hình dung Thái Thanh trên sàn diễn, khi đang hát, hoặc qua những đĩa, băng nhạc. Chúng ta thường nhớ đến Thái Thanh như một đệ nhất danh ca và quên mất Thái Thanh trong đời thường như một bà mẹ, một người nội trợ thích nấu ăn, một phụ nữ thích mặc đẹp, ăn ngon, kể cả ăn quà vặt.

Năm nay ở tuổi 70, Thái Thanh vẫn cần mẫn làm các món dưa chua, củ cải ngâm nước mắm, kho cá thu, làm thịt đông, và nhiều món nữa. Cô vẫn say sưa kể về cách làm các món ăn "Bắc Kỳ chính cống," nào là ở quê mình cây cải trước khi đưa vào muối phải phơi cho heo héo một chút, rồi nước muối phải pha làm sao, bây giờ ở Mỹ, có lò nướng, có microwave, mình phải cắt củ cải làm sao, sấy làm sao, pha nước mắm thế nào.
(Cái này chôm của chú nhóc Đức Tuấn trong hình)

Thực tình những món cô làm đều rất ngon, hương vị giống như hồi xưa tôi vẫn được mẹ tôi nấu cho ăn, như món cá thu kho riềng chẳng hạn. Hồi còn sinh tiền khi làm món cá kho này, mẹ tôi thường nướng cá thu cho xem xém, thịt hơi săn lại một chút, rồi bà nhét mấy miếng thịt ba chỉ sắt khúc vào giữa con cá. Khi kho, ngoài chuyện thêm nước mắm, lót những lát riềng, bà còn lót một lớp trà mạn không ướp hương hoa gì cả xuống đáy nồi.

Trong "căn hộ" một phòng, có bếp gas, có lò nướng, có microwave, tủ lạnh, tôi không biết cô xoay sở làm sao để kho được nồi cá thu, chỉ biết rằng Thái Thanh rất thích thú nói về món ăn, về nghệ thuật nấu món ăn với những phương cách cầu kỳ như vậy.

Tôi tưởng tượng khi cô đang nấu nướng, chắc toàn bộ con người cô, thân, trí và tâm cô đều chú tâm vào chuyện nấu nướng y như khi cô hát vậy. Trong một lần cùng cô đi mua "thức ăn" cho hoa lan, cô nói: "Cư xử với cây khó lắm, nhất là hoa lan, không như cư xử với người đâu. Nếu mình không chăm sóc tử tế, không khéo, không làm đúng những gì mình phải làm, thì cây nó bỏ đi. Còn với người, người ta sẵn sàng chịu đựng nhau, đôi khi người ta giả dối để vẫn liên lạc với nhau vì những điều gì đó. Còn với cây, mình có yêu cây thì cây mới ở lại." Thái Thanh đời thường là thế.

Thái Thanh tên là Phạm Băng Thanh, sinh năm 1934, là em út trong gia đình 5 anh em: anh cả là Phạm Đình Sỹ (bà Phạm Đình Sĩ là kịch sĩ Kiều Hạnh sinh ra Mai Hương, Bạch Tuyết), anh thứ là Phạm Đình Viêm tức Hoài Trung, chị là Thái Hằng (bà Phạm Duy), anh thứ tư là Phạm Đình Chương tức Hoài Bắc. Quê ngoại Thái Thanh ở Sơn Tây, còn cô ra đời ở làng Bạch Mai, Hà Nội. Năm 1946 cô theo gia đình tản cư vào vùng Chợ Đại, rồi Thanh Hóa là nơi Thái Hằng kết hôn với nhạc sĩ Phạm Duy. Tháng Năm, 1950 gia đình cô cùng Phạm Duy bỏ vùng kháng chiến về Hà Nội, sau đó vào ngay Sài Gòn. Suốt những năm trường sau đó cho đến khi Miền Nam bị mất, tiếng hát Thái Thanh cùng nhạc Phạm Duy bay bổng khắp nơi.

Nhà văn Mai Thảo đã gọi giọng hát cô là "tiếng hát vượt thời gian." Quả thật cho đến trăm năm nữa, tiếng hát này chắc vẫn còn ngự trị trong tâm tưởng người dân Việt, sẽ còn vang vọng như khúc quan họ giữa trời xuân.

Kết hôn cùng tài tử Lê Quỳnh năm 1956, Thái Thanh và Lê Quỳnh có 5 người con: Ý Lan, Lê Việt, Quỳnh Dao tức Quỳnh Hương, Thanh Loan và Lê Đại. Đến năm 1965, sau khi chia tay cùng Lê Quỳnh, cô đã phải đóng vai "Dạy con đèn sách thiếp làm phụ thân." Cô vừa là mẹ, vừa là cha, một hình ảnh chắc ít ai trong chúng ta có thể hình dung được ở cô. Cô vừa là một bà mẹ dịu dàng, vừa là một người cha nghiêm khắc. Cô không thể ngủ mê trên danh vọng để quên mất việc hướng dẫn đàn con trên đường đời. Cô khuyên răn đàn con đừng lấy nghề ca hát làm chính vì dù có ở địa vị số một trong lãnh vực này cũng không tránh khỏi những khó khăn, gian nan để sống còn.

Cô Thái Thanh đã vượt qua biết bao khó khăn, chịu đựng biết bao vất vả để giúp các con, nhất là hai người con bé nhất, có được một cuộc sống tốt đẹp. Bây giờ chúng tôi muốn nói đến khía cạnh khác trong cuộc sống của cô, một khía cạnh càng làm lớn con người của Thái Thanh: Đó là nghị lực chống chỏi với bất hạnh của cuộc sống.

Cách đây bốn năm, cô bị một cơn tai biến mạch máu não (stroke), mất hết trí nhớ. Nằm trong phòng mạch bác sĩ cũng như khi ở bệnh viện cô không còn nhận biết ra người thân. Đôi khi cô nhận ra Quỳnh Hương, Ý Lan, còn thường là không. Ở bệnh viện về cô đã cố gắng tập luyện rất nhiều để khôi phục trí nhớ. Mấy tháng sau khi rời bệnh viện cô đã nhận biết ra nhiều điều quen thuộc, nhưng bài hát thì lẫn lộn lung tung. Không biết do nghị lực của chính cô, sức sống mãnh liệt của chính cô, hay do phép lạ mà sau đó trí nhớ cô hồi phục dần. Từ chỗ không còn nhận ra người thân, cô đã nhớ lại được từng lời bài hát.

Bắt đầu hát từ năm 13, 14 tuổi, Thái Thanh đã nổi tiếng ngay với bài "Dòng Sông Xanh" do Phạm Duy đặt lời Việt. Đó là những năm 1946-1948, khi Phạm Duy đang cố o bế cô em út để có cớ tán cô chị là Thái Hằng.

Từ đó đến nay, hơn nửa thế kỷ trôi qua, tiếng hát Thái Thanh vẫn triền miên chuyên chở đến mọi người Việt Nam biết bao niềm xúc cảm của một kiếp người. Tiếng hát đó như gắn liền với định mệnh của cả dân tộc ta, đất nước ta.

Trong một buổi hội thoại với thính giả của đài phát thanh Văn Nghệ Truyền Thanh qua chương trình giới thiệu buổi trình diễn của Thái Thanh và các con năm 1996, một thính giả gọi vào đài để nói với Thái Thanh, đại ý như thế này: Vợ chồng chúng tôi xin cảm ơn chị Thái Thanh, bởi vì chúng tôi đã lớn lên, trưởng thành theo tiếng hát của chị. Chúng tôi yêu nhau, lấy nhau qua tiếng hát của chị. Chúng tôi yêu nước nồng nàn, mãnh liệt cũng vì tiếng hát của chị đã gieo cho chúng tôi lòng yêu nước như vậy. Chúng tôi yêu con người, yêu mẹ chúng tôi, yêu cha chúng tôi, cũng do tiếng hát của chị. Tiếng hát của chị đã truyền đạt tất cả những gì cao quí nhất của dân tộc này, của con người này cho tất cả chúng tôi. Xin cảm ơn...

Chắc hẳn nhiều người trong chúng ta đều muốn ngỏ lời cảm ơn như vậy. Ngay cả nhạc sĩ Phạm Duy cũng phải gửi lời cảm ơn như vậy vì nếu không có giọng hát đó nhạc của ông chưa chắc đã đi xa, đi cao, đi sâu đến thế. Thái Thanh đã khiến những bản nhạc của ông sáng tỏ hơn, phong phú hơn, gần gụi hơn với người nghe. Thái Thanh có được cái thiên phú là "cảm được" những gì tác giả mỗi bài nhạc muốn diễn đạt.

Thái Thanh nói về chuyện đóng góp cho các bản nhạc: "Tôi vẫn nghĩ là tôi 'feel' được cái bài đó phải được phát âm thế này, phải có cái đoạn mà tôi tự thêm vào. Thường thường tôi vẫn lo rằng tác giả bài nhạc không bằng lòng với lối phát âm của tôi ở khúc đó, không bằng lòng với đoạn thêm thắt của tôi, nên tôi hay phone hỏi tác giả. Tôi nói rằng bài mà tôi sắp hát của ông đây nếu tôi trình diễn thêm như thế này thì ông thấy thế nào. Hầu hết tôi nhận được lời khen của tác giả và họ đồng ý cái kiểu hát của tôi khiến bài hát hay hơn."

Thái Thanh nói về bí quyết làm sao có thể diễn đạt trọn vẹn những cảm xúc của bài nhạc, của tác giả, làm sao để người nghe cũng thấm được trọn vẹn những cảm xúc đó: "... điều đầu tiên tôi muốn nói về chuyện này là người ca sĩ phải biết yêu tiếng nói của nước mình, phải yêu tiếng Việt của mình. Người ca sĩ còn phải yêu đất nước mình nữa. Khi trong bài hát có nói đến những xứ sở, những vùng nào đó trên đất nước mình, đến người nào đó trong xã hội mình, thì mình cũng phải cảm thấy yêu cả những địa danh đó, những con người đó, Miền Trung, Miền Nam, Miền Bắc. Đặc biệt tôi sinh ra ở Hà Nội thì khi đọc đến hai chữ Hà Nội tôi cảm thấy một tình cảm yêu mến vô bờ. Nếu mình không yêu chữ của nước mình thì giống như mình hát một bài hát ngoại quốc vậy. Thí dụ đọc đến chữ 'em bé quê' là mình cảm thấy dào dạt tình thương yêu các em nhỏ sống ở những vùng quê nghèo nàn, tôi nói yêu chữ nước mình, đến con người mình là vậy. Còn một chuyện nữa là tôi yêu người nghe, luôn luôn tôn trọng khán thính giả. Tôi rất thận trọng khi hát."

Tiếng hát Thái Thanh không chỉ chuyên chở tình yêu đất nước, tình yêu con người, tình đôi lứa, tiếng hát đó còn mang cả "Đạo" đi rao giảng.

Nhà văn Thụy Khuê trong bài "Phạm Duy trên đăng trình đến vô cực," khi nói về tập Đạo Ca do Phạm Duy phổ thơ Phạm Thiên Thư, đã viết như thế này: "... giọng hát thiên sứ Thái Thanh hướng dẫn chúng sinh - từ cõi vô minh - lắng nghe số kiếp trầm luân của chính mình mà vượt trùng luân hồi, tìm về bến giác."

Quả thực nếu không phải giọng ca Thái Thanh, cái chất Đạo trong thơ Phạm Thiên Thư, trong nhạc Phạm Duy chưa chắc đã được truyền đạt trọn vẹn. Cách truyền đạt Thái Thanh rất "người," rất "chúng ta." Nghe giọng hát đó chúng ta tưởng như chính là tiếng hát từ đáy lòng mình, rất thật, rất quen, rất trọn vẹn. Cái thật, cái quen, cái trọn vẹn đó đã khiến những bà mẹ, bà vợ, các chị em của những người lính gục ngã nơi chiến trận òa lên khóc sau khi nghe Thái Thanh hát như Thái Thanh kể về kỷ niệm của "Đêm Màu Hồng": "Kỷ niệm thì nhiều, nhưng có một chuyện tôi nhớ mãi đến bây giờ: Một hôm tôi hát bài 'Kỷ Vật Cho Em' xong thì thấy mấy bà khóc. Các bà ấy đều có chồng, có con, có anh em tử trận. Điều đó thật là day dứt." Nói đến đây, Thái Thanh lẩm nhẩm ôn lại: "Anh trở về, chiều hoang trốn nắng. Poncho buồn liệm kín hồn anh. Anh trở về bờ tóc em xanh. Chiếc khăn sô trên đầu vội vã. Em ơi..."

Hơn 50 năm Thái Thanh đã cống hiến tiếng hát cho người, cho đời. Hơn 50 năm tiếng hát này nổi trôi theo vận nước, trong đó 10 năm tiếng hát câm nín vì Sài Gòn câm nín, vì "... khi người cộng sản vào miền Nam, tôi thấy họ khác mình quá, cái gì cũng khác. Khác hay hay khác dở thì tôi không bàn, nhưng tôi thấy không có gì giống tôi, giống trước đây, thì tôi không hát..."

Bây giờ, ở tuổi 70, tiếng hát đó lại vang lên. Không còn mạnh, không còn khỏe như xưa, nhưng vẫn là nỗi đam mê đó, đam mê hơn xưa nữa vì "... yêu con người thiết tha hơn trước..."

Đỗ Việt Anh

Hay lắm , bài viết đã nói dùm tâm sự của những người yêu mến TT . Cảm ơn chủ quán rinh về

hí hí, chủ wán ngại sì để Mầu ginh đi cho, ờ

Thi Mau đã viết:hí hí, chủ wán ngại sì để Mầu ginh đi cho, ờ

Mầu cứ thoải mái ginh đi hén! Càng thêm vui!

Quên mất là trang này chưa có nhạc, dán vội một bài nhé:


Một mùa thương . . . kết muôn hoa lòng
Người về đây . . . nối câu tâm lòng
Về cho thấy . . . xuân nồng áo em
Cho tình . . . xưa thôi cách xa
Về chung mái nhà lá

Người về đây . . . giữa non sông này
Hội trùng dương . . . hát câu sum vầy
Về cho thấy . . . con thuyền nước Nam
Đi vào . . . mùa Xuân mới sang
Xa rồi ngày ấy ly tan

Điệp khúc:
Tôi . . . đi . . . giữa trời . . . bồi hồi
Cờ bay phất phới . . . tôi quên chuyện ngày xưa
Mong sao . . . nước Việt . . . đời đời
Anh dũng oai hùng . . . chen chân thế giới

Mặc thời gian . . . tóc phai đổi màu
Mặc đại dương . . . sóng to mưa gào
Đàn chim bé . . . trong làn chớp xanh
Yêu trời . . . tự do Á Đông
Thương về đồi núi xa xa

Nhân nhắc tới chôm hình của ca sĩ Đức Tuấn ở trên, lão tà cũng trích đoạn Đức Tuấn nói về việc tìm gặp các ca sĩ từng thành công với nhạc Phạm Duy trong bài PV về cái "duyên" của mình với nhạc Phạm Duy :

"... Đợt vừa rồi qua Mỹ, tôi đã dành thời gian đi tìm ca sĩ Thái Thanh và đã gặp được bà. Tôi tìm gặp bà vì sự ngưỡng mộ người đàn bà có tiếng hát vượt thời gian, và cũng còn một lý do khác, thích tìm hiểu về những điều liên quan đến nhạc Phạm Duy. Bởi Thái Thanh từng là người thể hiện rất thành công những ca khúc của Phạm Duy một thời.
Gặp bà, tôi ngỡ ngàng lắm, ca sĩ Thái Thanh đã nhiều tuổi nhưng cốt cách vẫn rất đôn hậu và sang trọng. Đặc biệt ở bà vẫn cuồn cuộn sức sống. Bà có quan điểm nghệ thuật rất rõ ràng, nhất định không quay lại sân khấu nữa. Quan điểm đó giúp Tuấn nhận ra rằng, con người ta cuối cùng nên dừng lại ở một điểm nào đó để giữ mãi những tình cảm tốt đẹp trong lòng công chúng. Và bà cũng chia sẻ về những trải nghiệm trong thời gắn bó với những ca khúc của Phạm Duy. Tuy nhiên, riêng điều này tôi sẽ giữ lại làm vốn cho riêng mình." ...

Phải rồi, ngừng đúng lúc sẽ giúp người nghe giữ lại trong lòng cảm giác đẹp . Ca sĩ TT quả là sáng suốt

Tuổi đời chồng chất rồi, không muốn e cũng không được !
Tuy nhiên, rõ ràng Thái Thanh là người có chủ kiến, ý chí mạnh mẽ, khác với ông anh rễ mình. Mà có lẽ cũng vì Thái Thanh bị kẹt lại tới tận năm 1985 mới thoát được, nên hiểu rõ ngọn ngành hơn.

Mời các thân hữu cùng nghe một bản nhạc, có lẽ thuộc hàng hiếm, của Thái Thanh:


Trèo lên đỉnh non cao, lên đỉnh non cao
Nghe lời chim gọi gió Nghe lời chim gọi gió dào dạt chưa
Trèo lên đỉnh non cao, lên đỉnh non cao
Bỗng đâu gặp gỡ tình cờ
Một nàng sơn nữ hững hờ trong mây
Tóc cô trong gió lẳng lơ
Trong nắng vàng rỡn cặp má hồng, hồng tươi
Mắt như nước lặng in trời
Cánh đào thắm nét miệng cười như mơ
Làn sóng xuân vờn mắt say
Tình xuân đượm đóa mày thanh thanh
Làn sóng xuân vờn mắt say
Tình xuân nồng đượm đôi mày thanh thanh
Cười Xuân đắm đuốí trời tình
Lòng ta như muốn tan thành hư không
Ta ôm thiếu nữ trong lòng
Người yêu thoát biến thành bông hoa rừng

Bông hoa nay vẫn còn hương
Lòng ta còn vết đàn thương không cùng
Đính hoa ở một bên lòng
Nghìn năm tiếc giấc mơ màng khi xưa

Phải công nhận mấy ông thi sĩ ngày xưa ngôn từ phong phú thiệt.
Mô tả cô sơn nữ như vậy thiệt là hấp dẫn quá!

Chưa nghe mà đọc lời giới thiệu của chủ quán thấy cũng phê rùi

Vậy bây giờ nghe chưa hả Lôi Vũ ?

Sao máy của TM hong thấy thanh nhạc , hic hic

Cái máy ở nhà của HH cũng vậy đó, Mầu ui!
Hình như do phần add-on của nó thiếu hỗ trợ nghe nhạc online.
HH đang định cài lại internet explorer coi thử có cải thệin không, sau đó sẽ báo cho Mầu nghen!

máy Cuội thì đôi lúc thấy, đôi khi không , hu hu

Cuội đã viết:máy Cuội thì đôi lúc thấy, đôi khi không , hu hu

Sao lạ vậy, chứ máy lão tà thì đã không là không luôn hà!

HH thấy cài lại internet explorer không ăn thua.
Tuy nhiên, khi cài (nâng cấp) service pack 2 lên service pack 3 là OK liền

Sao nghe rắc rối quá , Chiều thì có sao để vậy người ơi

chiều hoang đã viết:Sao nghe rắc rối quá , Chiều thì có sao để vậy người ơi

Tại máy ngừ ta hổng chịu chạy chứ bộ ai thích tọc mạch đâu nè !

Sang trang mới rồi, lão tà tiếp tục mượn hoa dâng Phật nè:


Thơ ấu đi vào trong giấc mơ
Yêu mến xưa tìm lên trang thơ
Lòng vẫn nhớ một mùa thu xưa
Một mùa thu dệt nhiều mộng mơ
Tôi đã yêu đã thương đã nhớ.

Xưa lúc thu về trên lối đi
Lưu luyến sân trường hoa thu rơi
Tà áo tím dịu dàng bên tôi.
Và tình yêu nhẹ nhàng thầm khơi
Đâu có nghe mùa thu đã rơi.

Đ.K
Tôi vẫn mong dù năm tháng dài
Hoa tím đem cài lên tóc ai.
Cho trọn màu tím tôi yêu
Trọn màu hoa tím năm xưa
Và màu áo tím ngây thơ.

Tôi vẫn đi vào trong giấc mơ
Nên mỗi khi lòng nghe bơ vơ
Màu áo tím hiện về bên tôi
Kỷ niệm xưa gợi lại buồn vui
Thương nhớ ai hoài thương nhớ ai.

Đ.K.:
Tôi vẫn mong dù năm tháng dài
Hoa tím đem cài lên tóc ai.
Cho trọn màu nhớ không phai
Dù đường đời lắm chông gai
Và ngày tháng trĩu đôi vai.

Tôi vẫn đi vào trong giấc mơ
Xao xuyến cung đàn vương vương tơ
Màu áo tím ngày nào xa xôi
Còn in mãi màu đời đẹp tươi
Khi cánh hoa phượng theo lá rơi

Áo tím ngày xưa nay đâu !!!! ôi , thời gian

Cuội đã viết:Áo tím ngày xưa nay đâu !!!! ôi , thời gian

Ủa, nghe Cuội cảm thán như vầy, chắc ngày xưa chị Hằng thường mặc áo tím!

Kể gnhe đi mờ !